کبد چرب چیست؟ + علائم و روش های درمان

یکی از بیماری هایی که افراد بسیاری به آن دچار می شوند، کبد چرب است. پس برای همین لازم است تا اطلاعات بیشتری درباره کبد چرب بدانیم. در این مطلب، به معرفی کبد چرب می پردازیم و سپس علائم آن و روش های درمان و پیشگیری از آن را نیز بیان می کنیم. تا انتهای مطلب، همراه ما باشید.

کبد چرب چیست؟

کبد چرب یک بیماری است که در آن چربی بیش از حد در کبد تجمع می‌یابد. یک کبد سالم حاوی مقدار کمی چربی است، اما زمانی که میزان چربی به 5 تا 10 درصد وزن کبد می‌رسد، برای سلامتی مشکل‌ساز می‌شود.

کبد چرب چهار مرحله دارد:

1. کبد چرب ساده (NAFLD): این مرحله اولیه کبد چرب است که در آن مقدار کمی چربی در کبد تجمع می‌یابد.
2. کبد چرب غیرالکلی التهابی (NASH): این مرحله پیشرفته‌تر کبد چرب است که در آن التهاب در کبد ایجاد می‌شود.
3. فیبروز کبد: این مرحله در آن بافت اسکار در کبد ایجاد می‌شود.
4. سیروز کبد: این مرحله شدیدترین مرحله کبد چرب است که در آن کبد به طور دائم آسیب می‌بیند.

کبد چرب دو نوع اصلی دارد:

کبد چرب الکلی:

کبد چرب الکلی (AFLD) یک بیماری کبدی است که در اثر مصرف بیش از حد الکل ایجاد می‌شود. الکل یک ماده سمی است که می‌تواند به کبد آسیب برساند. زمانی که کبد آسیب می‌بیند، نمی‌تواند چربی را به درستی تجزیه کند، که می‌تواند منجر به تجمع چربی در کبد شود.

کبد چرب غیرالکلی (NAFLD)

کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) یک بیماری کبدی است که در اثر عواملی غیر از مصرف الکل ایجاد می‌شود. این عوامل عبارتند از:

• چاقی: چاقی یکی از عوامل اصلی NAFLD است.
• دیابت نوع 2: دیابت نوع 2 می‌تواند باعث افزایش سطح چربی در خون شود، که می‌تواند منجر به NAFLD شود.
• سندرم متابولیک: سندرم متابولیک یک گروه از شرایط است که خطر ابتلا به بیماری قلبی، سکته مغزی و دیابت نوع 2 را افزایش می‌دهد. یکی از ویژگی‌های سندرم متابولیک، مقاومت به انسولین است که می‌تواند منجر به NAFLD شود.
• برخی داروها: برخی از داروها، مانند استروژن، می‌توانند خطر ابتلا به NAFLD را افزایش دهند.
• عفونت‌های ویروسی: برخی از عفونت‌های ویروسی، مانند هپاتیت C، می‌توانند منجر به NAFLD شوند.

علائم کبد چرب

کبد چرب اغلب بدون علامت است و ممکن است در طی آزمایشات معمول پزشکی تشخیص داده شود. با این حال، برخی از افراد ممکن است علائم زیر را تجربه کنند:

• خستگی
• درد یا ناراحتی در قسمت بالای شکم
• حالت تهوع یا استفراغ
• کاهش اشتها

در موارد نادر، کبد چرب می‌تواند منجر به عوارض جدی شود، مانند:

• التهاب کبد (هپاتیت)
• فیبروز کبد (زخم شدن کبد)
• سیروز کبد (تخریب دائمی کبد)

روش های تشخیص کبد چرب

این بیماری، در طی آزمایشات معمول پزشکی تشخیص داده می‌شود. آزمایشات مختلفی می‌توانند برای تشخیص کبد چرب استفاده شوند، از جمله:

• آزمایش خون: آزمایش خون ساده‌ترین و رایج‌ترین روش تشخیص کبد چرب است. آزمایش خون می‌تواند برای بررسی سطح آنزیم‌های کبدی استفاده شود. افزایش سطح این آنزیم‌ها می‌تواند نشان دهنده آسیب کبدی باشد.
• سونوگرافی کبد: سونوگرافی کبد یک روش تصویربرداری غیرتهاجمی است که می‌تواند برای بررسی اندازه و شکل کبد استفاده شود. سونوگرافی کبد می‌تواند کبد چرب را تشخیص دهد، اما نمی‌تواند شدت آن را تعیین کند.
• ایمنوجرافی کبدی (MRI): ایمنوجرافی کبدی (MRI) یک روش تصویربرداری غیرتهاجمی است که می‌تواند برای بررسی بافت کبد استفاده شود. ایمنوجرافی کبدی می‌تواند کبد چرب را تشخیص دهد و شدت آن را تعیین کند.
• بیوپسی کبد: بیوپسی کبد یک روش تهاجمی است که در آن یک نمونه کوچک از بافت کبد برداشته می‌شود. بیوپسی کبد می‌تواند برای تشخیص کبد چرب و تعیین شدت آن استفاده شود.

کدام روش تشخیصی برای کبد چرب بهتر است؟

بهترین روش تشخیص کبد چرب، به شدت بیماری بستگی دارد. اگر کبد چرب خفیف باشد، ممکن است آزمایش خون یا سونوگرافی کبد کافی باشد. اگر کبد چرب شدید باشد، ممکن است ایمنوجرافی کبدی یا بیوپسی کبد لازم باشد.

نکات مهم در مورد روش های تشخیص کبد چرب:

• آزمایش خون ساده‌ترین و رایج‌ترین روش تشخیص کبد چرب است.
• سونوگرافی کبد می‌تواند کبد چرب را تشخیص دهد، اما نمی‌تواند شدت آن را تعیین کند.
• ایمنوجرافی کبدی می‌تواند کبد چرب را تشخیص دهد و شدت آن را تعیین کند.
• بیوپسی کبد می‌تواند برای تشخیص کبد چرب و تعیین شدت آن استفاده شود.

روش های درمان کبد چرب

درمان کبد چرب به نوع آن بستگی دارد. کبد چرب الکلی با ترک الکل درمان می‌شود. کبد چرب غیرالکلی با تغییرات در سبک زندگی درمان می‌شود. این تغییرات عبارتند از:

• کاهش وزن: کاهش وزن حتی 5 تا 10 درصد می‌تواند به بهبود کبد چرب کمک کند.
• ورزش منظم: ورزش منظم می‌تواند به کاهش وزن و بهبود سلامت کبد کمک کند.
• رژیم غذایی سالم: یک رژیم غذایی سالم شامل میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و پروتئین بدون چربی است.

در برخی موارد، داروها نیز برای درمان کبد چرب استفاده می‌شوند. این داروها عبارتند از:

• اورولیتینازها: اورولیتینازها می‌توانند به کاهش التهاب کبد کمک کنند.
• فیبرات‌ها: فیبرات‌ها می‌توانند به کاهش سطح تری گلیسیرید کمک کنند.

اگر کبد چرب پیشرفت کند و منجر به عوارض شود، ممکن است نیاز به درمان دارویی یا جراحی باشد.

نکات مهم در مورد روش های درمان کبد چرب:

• درمان کبد چرب به نوع آن بستگی دارد.
• درمان کبد چرب الکلی با ترک الکل است.
• درمان کبد چرب غیرالکلی با تغییرات در سبک زندگی است.
• در برخی موارد، داروها نیز برای درمان کبد چرب استفاده می‌شوند.
• اگر کبد چرب پیشرفت کند و منجر به عوارض شود، ممکن است نیاز به درمان دارویی یا جراحی باشد.

روش های پیشگیری از کبد چرب