امواج خطرناک برای بدن انسان را بشناسیم

امواج امروزه جزو جدا نشدنی از زندگی ما انسان ها است. پس بهتر است تا اطلاعات دقیق و کاملی از اثرات آن بر سلامتی داشته باشیم. در ادامه این مطلب با ما همراه باشید.

امواج مواد مؤثره (Ionizing Radiation)

این امواج دارای انرژی بالا هستند و می‌توانند اتم‌ها و مولکول‌ها را یونیزه کرده و آسیب‌های جدی به سلول‌ها و DNA ایجاد کنند. نمونه‌هایی از این امواج عبارتند از پرتوهای X، پرتوهای گاما و پرتوهای فرابنفش می باشد.

امواج رادیواکتیو

امواج رادیواکتیو ناشی از اشعه ایکس، گاما، بتا و آلفا هستند. این امواج ممکن است باعث آسیب به سلول‌های بدن و افزایش خطر ابتلا به سرطان شوند.

امواج مایکروویو

مایکروویو‌ها از طریق گرما تولید شده و ممکن است باعث گرمای غیرقابل تحمل در بدن شوند و باعث آسیب به بافت‌های بدن شوند.

اثرات کوتاه‌مدت امواج مایکروویو

قرار گرفتن در معرض امواج مایکروویو با شدت بالا می‌تواند باعث بروز اثرات کوتاه‌مدت زیر شود:

• سوختگی پوست: امواج مایکروویو می‌توانند باعث گرم شدن پوست و ایجاد سوختگی شوند.
• سردرد: قرار گرفتن در معرض امواج مایکروویو با شدت بالا می‌تواند باعث سردرد شود.
• حالت تهوع و استفراغ: قرار گرفتن در معرض امواج مایکروویو با شدت بالا می‌تواند باعث بروز حالت تهوع و استفراغ شود.

اثرات بلندمدت امواج مایکروویو

تاکنون هیچ مدرکی مبنی بر اینکه امواج مایکروویو باعث بروز اثرات بلندمدت سلامتی در انسان می‌شوند، وجود ندارد. با این حال، برخی از مطالعات نشان داده‌اند که قرار گرفتن در معرض امواج مایکروویو با شدت بالا در طولانی مدت ممکن است باعث بروز اثرات زیر شود:

• سرطان: برخی مطالعات نشان داده‌اند که قرار گرفتن در معرض امواج مایکروویو با شدت بالا ممکن است باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان شود. با این حال، این مطالعات هنوز در مراحل اولیه هستند و نیاز به تحقیقات بیشتری دارند.
• تغییرات ژنتیکی: برخی مطالعات نشان داده‌اند که قرار گرفتن در معرض امواج مایکروویو با شدت بالا ممکن است باعث ایجاد تغییرات ژنتیکی شود. با این حال، این تغییرات ژنتیکی معمولاً مضر نیستند و خطر ابتلا به سرطان را افزایش نمی‌دهند.
• اختلالات باروری: برخی مطالعات نشان داده‌اند که قرار گرفتن در معرض امواج مایکروویو با شدت بالا ممکن است باعث اختلالات باروری شود. با این حال، این مطالعات هنوز در مراحل اولیه هستند و نیاز به تحقیقات بیشتری دارند.

امواج فراصوت و موج‌های صوتی بسیار قوی

صداهای بسیار شدید مانند صدای انفجارها یا صداهای ماشین‌های نیروی دریایی ممکن است برای انسان‌ها آسیب‌های شنوایی و روانی ایجاد کنند. این نوع امواج به عنوان امواج فشاری نیز شناخته می‌شوند.

امواج فراصوتی

امواج فراصوتی به طور معمول در دستگاه‌های سونار و دستگاه‌های تصویربرداری پزشکی استفاده می‌شوند. اما اگر به شدت شدت داشته باشند، ممکن است به گوش و اعضای حسی دیگر آسیب برسانند.

اثرات کوتاه‌مدت امواج فراصوتی

قرار گرفتن در معرض امواج فراصوتی با شدت بالا می‌تواند باعث بروز اثرات کوتاه‌مدت زیر شود:

• لرزش: امواج فراصوتی می‌توانند باعث لرزش بافت‌های بدن شوند. این لرزش می‌تواند باعث بروز درد، سوزش و حتی آسیب به بافت‌ها شود.
• گرم شدن: امواج فراصوتی می‌توانند باعث گرم شدن بافت‌های بدن شوند. این گرم شدن می‌تواند باعث بروز سوختگی شود.
• سرگیجه، حالت تهوع و استفراغ: قرار گرفتن در معرض امواج فراصوتی با شدت بالا می‌تواند باعث بروز این علائم شود.

امواج صوتی بلند

امواج صوتی بلند (صداهای بلند) می‌توانند به گوش انسان آسیب برسانند و باعث ایجاد مشکلات شنوایی مانند آسیب به حلقه گوش و کاهش شنوایی شوند.

اثرات کوتاه‌مدت امواج صوتی بلند عبارتند از:

• ناشنوایی: قرار گرفتن در معرض امواج صوتی بلند با شدت بالا می‌تواند باعث آسیب به سلول‌های مویی گوش داخلی شود. این آسیب می‌تواند منجر به کاهش شنوایی یا ناشنوایی شود.
• وزوز گوش: وزوز گوش، که به آن تینیتوس نیز گفته می‌شود، یک صدای زنگ‌مانند یا سوت‌مانند است که در گوش شنیده می‌شود. وزوز گوش می‌تواند ناشی از قرار گرفتن در معرض امواج صوتی بلند باشد.
• سردرد: قرار گرفتن در معرض امواج صوتی بلند می‌تواند باعث سردرد شود.
• اضطراب: قرار گرفتن در معرض امواج صوتی بلند می‌تواند باعث اضطراب شود.
• تغییر در فشار خون: قرار گرفتن در معرض امواج صوتی بلند می‌تواند باعث تغییر در فشار خون شود.

اثرات بلندمدت امواج صوتی بلند

اثرات بلندمدت امواج صوتی بلند عبارتند از:

• تغییرات ژنتیکی: قرار گرفتن در معرض امواج صوتی بلند با شدت بالا ممکن است باعث ایجاد تغییرات ژنتیکی شود. این تغییرات ژنتیکی می‌توانند منجر به مشکلات سلامتی در نسل‌های آینده شوند.
• اختلالات باروری: قرار گرفتن در معرض امواج صوتی بلند با شدت بالا ممکن است باعث اختلالات باروری شود.
• بیماری‌های قلبی عروقی: قرار گرفتن در معرض امواج صوتی بلند با شدت بالا ممکن است باعث افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی شود.
• اختلالات خواب: قرار گرفتن در معرض امواج صوتی بلند با شدت بالا ممکن است باعث اختلالات خواب شود.

آیا امواج مودم های Wi-Fi مضر است؟

امواج مودم‌های Wi-Fi در معمولی‌ترین شرایط محیطی به عنوان امواج رادیویی (Radiofrequency (RF)) یا امواج رادیویی نوری تلقی می‌شوند. بر اساس تحقیقات علمی کنونی، این امواج در سطوح معمولی و در اطراف مودم‌های Wi-Fi به طور عام اثرات مضری بر سلامتی انسان ندارند.

اکثر مطالعات به‌روز نشان می‌دهد که امواج Wi-Fi با توان خیلی پایین، که از مودم‌ها و دستگاه‌های Wi-Fi منتشر می‌شوند، از طیف فرکانسی معینی استفاده می‌کنند که به طور عام توانایی ژنراسیون یا ایجاد آسیب دائمی به DNA سلول‌ها را ندارند. همچنین، مراکز معتبر بهداشت جهانی معتقدند که در سطوح انتشار معمولی Wi-Fi، خطرات مخربی برای سلامتی انسان وجود ندارد.

با این حال، در برخی موارد و شرایط خاص، ممکن است افراد حساس به امواج الکترومغناطیسی به این نوع امواج حساسیت نشان دهند و علائمی مانند سردرد، اختلالات خواب، یا اختلالات مشابه تجربه کنند. در این موارد، افراد ممکن است تغییراتی در محیط خود ایجاد کنند تا به حداقل رساندن تعریض به امواج Wi-Fi کمک کند. این اقدامات ممکن است شامل کاهش مدت زمان استفاده از دستگاه‌های بی‌سیم، افزودن فواصل بیشتر بین دستگاه‌های Wi-Fi و اشیاء، و استفاده از شیشه‌ها یا پوشش‌های تخصصی برای کاهش انتشار امواج باشد.

امواج چگونه در بدن تاثیر می گذارند؟

امواج الکترومغناطیسی، از جمله امواج رادیویی، میکروویو، امواج فرابنفش، نور مرئی، پرتوهای X، و پرتوهای گاما، از قبیل امواج مختلف الکترومغناطیسی هستند. این امواج برای تأثیرات خود روی بدن از تعامل با مواد و سلول‌های بدن انسان استفاده می‌کنند. تأثیر این امواج به وسیله مکانیسم‌های مختلف انجام می‌شود:

1. جذب و انتشار: برخی امواج الکترومغناطیسی می‌توانند توسط موادی مانند آب، بافت‌های بدن، یا اندازه‌گیری‌های مختلف جذب شوند یا از آنها انتشار پیدا کنند. این تغییرات در مقدار انرژی موج‌ها می‌تواند تأثیرات مختلفی بر سلول‌ها داشته باشد.
2. ژنراسیون گرما: برخی امواج الکترومغناطیسی، مانند موج‌های میکروویو، می‌توانند با بافت‌های بدن تداخل کنند و انرژی را به حرارت تبدیل کنند. این تولید گرما می‌تواند باعث افزایش دمای بافت‌ها شود و در بلندمدت ممکن است آسیب به سلول‌ها و بافت‌ها ایجاد کند.
3. تغییرات الکتریکی و شیمیایی: برخی امواج الکترومغناطیسی ممکن است تغییرات الکتریکی یا شیمیایی در سلول‌ها ایجاد کنند. این تغییرات می‌توانند تأثیرات متفاوتی بر عملکرد سلول‌ها داشته باشند.
4. شکست ساختار مولکولی: امواج با انرژی بالا مانند پرتوهای گاما و پرتوهای X ممکن است به نحوی تغییرات در ساختار مولکول‌ها ایجاد کنند که آسیب به DNA و سلول‌ها ایجاد کند.

تأثیر امواج الکترومغناطیسی بر سلامتی انسان بستگی به نوع و میزان امواج، مدت زمان تعریض، میزان انرژی موج، و شرایط فردی می‌تواند داشته باشد. بسیاری از امواج الکترومغناطیسی، مانند امواج Wi-Fi و تلفن‌های همراه، در سطوح معمولی و به تعداد بسیار کم به بدن تأثیر مخرب ندارند. با این حال، برای امواج با انرژی بالا و در مواردی مانند پرتوهای گاما و پرتوهای X که در تشخیص و درمان بیماری‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند، احتیاط و مدیریت دقیق تعریض ضروری است.

بهترین روش برای دور ماندن از امواج خطرساز

برای کاهش خطر امواج به بدن انسان، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:

• فاصله گرفتن از منابع امواج: اگر امکان دارد، از منابع امواج مثل آنتن‌های مخابراتی، ایستگاه‌های پایگاهی تلفن همراه، و دستگاه‌های انتقال موج، فاصله بگیرید. این کار می‌تواند میزان انرژی موج‌ها که به بدن شما می‌رسد را کاهش دهد.
• استفاده از دستگاه‌های بی‌سیم با اندازه‌گیری SAR پایین: معمولاً از میزان انرژی جذب شده توسط بدن به عنوان معیار نرخ جذب مخاطره‌آمیز (SAR) برای دستگاه‌های بی‌سیم استفاده می‌شود. برای کاهش اثرات مخرب امواج بر سلامتی، از دستگاه‌هایی با SAR پایین استفاده کنید.
• استفاده از دستگاه‌های بی‌سیم با فرکانس پایین: فرکانس پایین‌تر ممکن است امواج کمتری تولید کند و بنابراین کمترین تأثیر بر سلامتی داشته باشد.
• استفاده از دستگاه‌های مخابراتی به‌طور معقول: ترکیبی از زمان‌های مکالمه و استفاده از دستگاه‌های بی‌سیم را مدیریت کنید تا میزان انفصال از امواج رادیویی و امواج مخابراتی را افزایش دهید.
• استفاده از دستگاه‌های بی‌سیم با تکنولوژی جدید: دستگاه‌های جدیدتر و پیشرفته‌تر معمولاً از تکنولوژی‌های بهتری برای کاهش انتشار امواج استفاده می‌کنند.
• استفاده از هدفون بلوتوث: برای مکالمه با تلفن همراه، استفاده از هدفون بلوتوث می‌تواند مسافت بیشتری بین دستگاه و سر درست کند و از میزان انرژی جذب شده توسط سر کاسته شود.

جمع بندی

سعی کردیم در این مطلب، تمام آنچه که باید درباره اثرات امواج بر بدن انسان بدانید را به همراه روش های کاهش خطرات آن را توضیح دهیم. توجه کنید که تمام این نتیجه گیری ها، برای اثبات کامل هنوز به تحقیقات بیشتری نیاز دارد.

سوالات متداول

در این مطلب، به بررسی سوالات متداول درباره اثرات امواج برای انسان می پردازیم.

آیا امواج رادیویی برای انسان مضر است؟

امواج مغناطیسی معمولی مانند امواج رادیویی، مایکروویو و امواج تلفن همراه به طور کلی به عنوان امواج بی‌خطر برای بدن انسان تلقی می‌شوند و نتایج محدودی در مورد اثرات ضررآور آنها بر سلامتی انسان وجود دارد. با این حال، تحقیقات همچنان در حال انجام است تا اطمینان حاصل شود که استفاده مداوم از دستگاه‌های برقی و بی‌سیم نظیر تلفن‌های همراه برای مدت طولانی به سلامتی انسان آسیبی می زنند با خیر.

آیا امواج موبایل و تلفن‌های همراه مخرب هستند؟

بر اساس تحقیقات علمی کنونی، امواج تلفن‌های همراه در سطوح معمولی برای سلامتی مضر نیستند. اما تحقیقات همچنان در حال انجام است.

آیا امواج Wi-Fi به سلامتی آسیب می‌رسانند؟

بر اساس تحقیقات فعلی، امواج Wi-Fi در سطوح معمولی برای سلامتی مخرب نیستند. افراد حساس به امواج الکترومغناطیسی ممکن است به شدت حساس باشند.

آیا پرتوهای X در رادیوگرافی مضر هستند؟

پرتوهای X در رادیوگرافی به منظور تصویربرداری داخلی بدن استفاده می‌شوند. در دزهای کم و تحت نظر متخصصان پزشکی، معمولاً ایمن هستند. اما در موارد معین و با مدیریت نادرست، ممکن است به سلامتی آسیب برسانند.

آیا امواج مخرب برای بلندمدت به سلامتی انسان آسیب می‌رسانند؟

برای اکثر امواج الکترومغناطیسی، در سطوح معمولی و با تعریض معمولی، خطرات مخرب برای بلندمدت به سلامتی انسان اثبات نشده است. با این حال، تحقیقات همچنان در جریان است و به عنوان تحقیقات جدید منتشر می‌شوند.